Skip to content

Μουσείο

Το Μουσείο Ζωολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ανήκει στο Τμήμα Βιολογίας. Στεγάζεται στην Πανεπιστημιούπολη, και έχει έκταση περίπου 2.200 τετραγωνικών μέτρων.

Ιστορία Μουσείου Ζωολογίας

Το Μουσείο Ζωολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών έχει ζωή 160 περίπου ετών. Είναι το πρώτο και πληρέστερο του είδους του στην Ελλάδα. Η ιστορία του Μουσείου αρχίζει σχεδόν μαζί με την ιστορία της Αθήνας, ως πρωτεύουσας του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους. Ο πυρήνας του Μουσείου προηγήθηκε της ίδρυσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1837. Συγκεκριμένα, το 1835, ιδρύεται στην Αθήνα η Φυσιογραφική Εταιρεία από Έλληνες και Βαυαρούς, κυρίως λόγιους που ζούσαν στο Ελληνικό Κράτος, η οποία δημιούργησε πολλές φυσιογραφικές συλλογές με ζώα, φυτά, ορυκτά και απολιθώματα. Από την ίδρυση του Πανεπιστημίου το 1837 η Φυσιογραφική Εταιρεία, λόγω οικονομικών δυσχερειών, άρχισε να παραχωρεί το υλικό των συλλογών αυτών στο Πανεπιστήμιο, στο οποίο – σύμφωνα με τον οργανισμό λειτουργίας του – προβλεπόταν η συγκρότηση συλλογών αντικειμένων για διδακτικούς σκοπούς. Το 1858 δημιουργείται το Φυσιογραφικό Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου οι συλλογές του μετέπειτα Ζωολογικού Μουσείου απετέλεσαν τον κεντρικό πυρήνα του. Μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα, τα στελέχη και οι συνεργάτες του αναλώθηκαν στη συγκρότηση, μελέτη και έκθεση των ζωολογικών συλλογών, πραγματοποιώντας τον διπλό προορισμό του Μουσείου που είναι η μόρφωση και η ψυχαγωγία του κοινού και ιδιαίτερα της νεολαίας. Σε μια εποχή στην οποία τα σύγχρονα οπτικοακουστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης ήταν ανύπαρκτα, το μοναδικό τότε Ζωολογικό Μουσείο λειτούργησε ως πόλος έλξης πολυάριθμων επισκεπτών και ως σημαντικός παράγοντας γενικής μόρφωσης στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος και στην αναπτυσσόμενη πρωτεύουσά του. Έλληνες και ξένοι ερευνητές της Ελληνικής πανίδας, ερασιτέχνες συλλέκτες, κυνηγοί άγριων ζώων και πολλοί άλλοι κατέθεσαν τα ευρήματα, τις συλλογές και τα τρόπαιά τους στο Μουσείο και συνέβαλαν στον εμπλουτισμό του με νέο υλικό.
ΑΠΟ ΤΟ1858

Ίδρυση

Εγκαταστάθηκε από τα μέσα του 19ου αιώνα στον 1ον όροφο της προς την οδό Ακαδημίας πτέρυγας του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου.

Παύση λειτουργίας

Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, το Μουσείο έκλεισε για το κοινό, λόγω ανάγκης επισκευών στο κτήριο που στεγαζόταν.

Μεταφορά

Το 1965, εκθέματα και επιστημονικές συλλογές μεταφέρθηκαν σε διάσπαρτους αποθηκευτικούς χώρους στην Πανεπιστημιούπολη.

Επαναλειτουργία

Εγκαταστάθηκε οριστικά στο νέο κτήριο του Τμήματος Βιολογίας και άρχισε - προοδευτικά - να παρουσιάζεται στο κοινό.

Σήμερα

Το Μουσείο Ζωολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στεγάζεται στην Πανεπιστημιούπολη με και έχει έκταση 2.200 τμ.
1858
1960
1965
1988
2020

Συλλογές

  • Περίπου 500 μικρά και μεγάλα θηλαστικά από την Ελλάδα, την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και όλες τις άλλες ηπείρους είτε ταριχευμένα είτε ως σκελετοί.
  • Πλούσια συλλογή περίπου 2500 πτηνών στην οποία περιλαμβάνονται όλα τα είδη της Ελλάδας.
  • Συλλογή αυγών και φωλιών πτηνών.
  • Μεγάλη συλλογή από 1000 περίπου ερπετά, αμφίβια αλλά και ιχθύες τόσο της Ελλάδας όσο και της παγκόσμιας πανίδας.
  • Από τα ασπόνδυλα υπάρχουν πολύ μεγάλες συλλογές εντόμων, άλλων αρθροπόδων και μαλακίων (σαλιγκαριών, δίθυρων, κεφαλοπόδων κ.ά.) και σημαντικός αριθμός δειγμάτων άλλων ασπονδύλων όπως σπόγγων, κοραλιών, καρκινοειδών κ.λπ.

Δραστηριότητες

Έρευνα: Οικολογία, Συστηματική, Βιογεωγραφία, Βιολογία Προστασίας πάνω σε διάφορες ζωικές ομάδες.

Εκπαίδευση: Εξάσκηση φοιτητών στη Ζωολογία, στην Βιοποικιλότητα, στην Πανίδα της Ελλάδας και στη Φυσική Ανθρωπολογία – Εξάσκηση σπουδαστών ΤΕΙ στη συντήρηση οργανικών υλικών – Πρακτική άσκηση φοιτητών-Επιμόρφωση Καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης – Περιβαλλοντική εκπαίδευση μαθητών.

Ενημέρωση κοινού: Επισκέψεις μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητών και άλλων – Δημοσιεύσεις στον τύπο – Συνεντεύξεις και παρουσιάσεις στην τηλεόραση – Συνεργασία με περιβαλλοντικές οργανώσεις για την προβολή του έργου τους.

Διαχείριση συλλογών: Διαφύλαξη της ελληνικής φυσικής κληρονομιάς – Τράπεζες δεδομένων και συλλογή βιβλιογραφίας για την πανίδα της Ελλάδας και για τα απειλούμενα και σπάνια είδη ζώων – Εμπλουτισμός, συντήρηση, καταγραφή του υλικού του Μουσείου.

Βιβλιοθήκη: Η βιβλιοθήκη του Μουσείου περιλαμβάνει πολλά παλαιά και σπάνια ζωολογικά βιβλία και περιοδικά από όλο τον κόσμο. Επίσης είναι εξοπλισμένη με σύγχρονα εγχειρίδια, οδηγούς και κλείδες προσδιορισμών, περιοδικά κ.ά.

Διοργάνωση συνεδρίων και ημερίδων κ.λ.π.: Το Μουσείο διαθέτει δύο χώρους διαλέξεων που μπορούν να φιλοξενήσουν μικρά συνέδρια ή ημερίδες. Επίσης στον χώρο του μουσείου μπορούν να φιλοξενηθούν περιοδικές καλλιτεχνικές εκθέσεις ή εκθέσεις βιβλίων.

Προσωπικό

Στο Μουσείο είναι ενταγμένα δύο μέλη Δ.Ε.Π., ένα μέλος Ε.Τ.Ε.Π. και ένα μέλος Ι.Δ.Α.Χ.. Επιπλέον συνεργάζονται διάφορα μέλη του Τμήματος Βιολογίας.

Μέλη Δ.Ε.Π.
Δρ. Ε. Δ. Βαλάκος
Δρ. Π. Παφίλης

Μέλος Ε.Τ.Ε.Π.
Γ. Σταυρακάκης

Μέλος Ι.Δ.Α.Χ
Β. Σταυρακάκης

Συνεργαζόμενα μέλη του Τμήματος Βιολογίας
Δρ. Χ. Γεωργιάδης, Επιμέλεια συλλογών Αρθροπόδων
Δρ. Μ. Γεωργίου, Μη τυπική- Άτυπη εκπαίδευση, Εκπαιδευτικά Προγράμματα
Δρ. Σ. Κατσίφας, Οικονομική Διαχείριση

Έκτακτη Εξωτερική συνεργάτης
Δρ. Anna-Nikola Chapman Συλλογές εντόμων, εικαστικά και αγγλόφωνη υποστήριξη

Διοίκηση

Διευθυντής: Ε. Δ. Βαλάκος, Καθηγητής

Αν. Διευθυντής: Π. Παφίλης, Καθηγητής

Επιτροπή Μουσείου
Π. Παφίλης, Καθηγητής
Α. Παρμακέλης, Αν. Καθηγητής
Διονύσης Εξαρχόπουλος Ραΐτσος, Επ. Καθηγητής

Φωτογραφίες

Χρήστος Καραντζόλας
Νίκος Χριστοδουλάκης
Κατερίνα Στέφη
Δημήτρης Χαλκιαδάκης
Anna Chapman
Χρήστος Γεωργιάδης

Σχεδιασμός

Σταυρούλα Ζαχαρόγιαννη